Η υποκρισία της Ε.Ε. στο καυτό ζήτημα της κλιματικής αλλαγής χτύπησε χθες… βαθύ κόκκινο. Η πλειοψηφία των ευρωβουλευτών, παραμερίζοντας τις υποσχέσεις τους για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και την απομάκρυνση της Ε.Ε. από τα ορυκτά καύσιμα, άναψαν χθες το πράσινο φως για τη χρηματοδότηση 32 μεγάλων έργων υποδομών φυσικού αερίου.
Τα έργα αυτά περιλαμβάνονται στην 4η λίστα Εργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) που έχει προτείνει η Κομισιόν για την ενεργειακή ένωση της Ε.Ε. και έχουν σχεδιαστεί για να διαρκέσουν τουλάχιστον 40-50 χρόνια ή και ακόμα περισσότερο σε κάποιες περιπτώσεις. Επί της ουσίας δεσμεύουν τις επόμενες γενιές Ευρωπαίων στη χρήση των ορυκτών καυσίμων στέλνοντας… περίπατο τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει Ε.Ε. από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.
Η λίστα PCI βασίζεται στoν Κανονισμό Διευρωπαϊκών Δικτύων Ενέργειας (TEN-E) που υιοθετήθηκε το 2013 και σε αυτήν δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι δεσμεύσεις της Συμφωνίας του Παρισιού (2015), οι στόχοι της Ε.Ε. ώς το 2030 για την απεξάρτηση της από τους υδρογονάνθρακες, όπως και η πρόσφατη Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που έχει προτείνει η νέα πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Ετσι ο Κανονισμός TEN-E δεν απαιτεί κάποια αποτίμηση των κλιματικών επιπτώσεων για έργα PCI.
Η Κομισιόν έχει υποσχεθεί επανεξέτασή της ώς τα τέλη του 2020, όμως η οποιαδήποτε πιθανή αναθεώρηση αυτής της νομοθεσίας θα γίνει μετά τη διαδικασία επιλογής των έργων της επόμενης, 5ης, λίστας PCI… Τρέχα γύρευε, δηλαδή.
Εναντίον της πρότασης της Κομισιόν κατέθεσε ένσταση ομάδα 36 ευρωβουλευτών, η οποία ωστόσο με ψήφους 443 κατά, 169 υπέρ και 36 αποχές απορρίφθηκε χθες από την ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Υπέρ της ένστασης είχαν ταχθεί περισσότεροι από 300.000 Ευρωπαίοι πολίτες, που υπέγραψαν σχετικά ψηφίσματα και απέστειλαν e-mails σε ευρωβουλευτές εκφράζοντας την ανησυχία τους για την υποστήριξη της Ε.Ε. στο φυσικό αέριο.
Στη χθεσινή ψηφοφορία την ένσταση υποστήριξαν οι ομάδες ευρωβουλευτών των Πρασίνων, της Αριστεράς και κάποιοι σοσιαλδημοκράτες. Εναντίον αυτής ψήφισαν οι «συνήθεις ύποπτοι», δηλαδή το δεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, αρκετοί σοσιαλδημοκράτες και η ομάδα Μακρόν.
Το συνολικό κόστος των 32 έργων εκτιμάται στα 29 δισ. ευρώ. Το μάρμαρο όπως φαίνεται θα το πληρώσουν τα… γνωστά υποζύγια αφού βάσει των προγραμμάτων χρηματοδότησης της Ε.Ε. πάνω από το 50% του κάθε έργου θα καλυφθεί πιθανότατα από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους.
Το πλέον εξοργιστικό όμως στην υπόθεση είναι ότι η πλειονότητα των εν λόγω έργων -που θα εκτείνονται από την Ιρλανδία έως την Κροατία- ενδεχομένως να μην είναι… αναγκαία. Σχετική μελέτη της συμβουλευτικής εταιρείας Alteys κατέληξε νωρίτερα στο συμπέρασμα ότι οι υπάρχουσες υποδομές φυσικού αερίου της Ε.Ε. είναι επαρκείς για την κάλυψη μιας σειράς σεναρίων που αφορούν τη μελλοντική ζήτηση, ακόμη και στην περίπτωση ακραίων διακοπών στην προσφορά.
Η μελέτη καταλήγει ότι τα περισσότερα από τα 32 έργα υποδομών που περιλαμβάνονται στην 4η λίστα PCI της Κομισιόν είναι μη αναγκαία για την ασφάλεια της προσφοράς φυσικού αερίου στην Ε.Ε. και κατά συνέπεια αποτελούν υπερεπένδυση δεκάδων δισ. ευρώ με δημόσια ευρωπαϊκά κεφάλαια.
Αντιδράσεις
Ολα αυτά προκάλεσαν, όπως ήταν φυσικό, έντονες αντιδράσεις. «Είναι λυπηρό και απογοητευτικό ότι αρκετοί πολιτικοί της Ε.Ε. επιλέγουν την πλευρά των εταιρειών ορυκτών καυσίμων προωθώντας πανάκριβα και σπάταλα έργα φυσικού αερίου όπως ο αγωγός ΕastMed» καυτηρίασε η Γιάρα Πέρεζ της ισραηλίτικης ΜΚΟ Green Course που μάχεται εναντίον αυτού του έργου.
«Αυτή η υποκρισία με το κλίμα πρέπει να λάβει τέλος. Μετά από πρωτοφανείς καταστροφές όπως οι πυρκαγιές της Αυστραλίας, η Ιστορία θα φερθεί με αξιοσημείωτη αγένεια σε όσους υποστηρίζουν σήμερα την κατασκευή περισσότερων αγωγών και τερματικών σταθμών ορυκτών καυσίμων. Μια Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία δεν είναι δυνατή με περισσότερα ορυκτά καύσιμα, η Ευρώπη πρέπει να απελευθερωθεί από τα ορυκτά καύσιμα γρήγορα. Η Επιτροπή πρέπει να ξεκαθαρίσει τώρα ότι τα έργα φυσικού αερίου είναι ασυμβίβαστα με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία που προτείνει και να θέσει ένα μορατόριουμ στη χρηματοδότηση οποιωνδήποτε έργων φυσικού αερίου με τα χρήματα των φορολογουμένων της Ε.Ε.» είπε από την πλευρά του ο Colin Ροce της Friends of Earth Europe. Η μόλυνση της ατμόσφαιρας από τα ορυκτά καύσιμα σκοτώνει κάθε χρόνο περί τα 4 εκατ. ανθρώπους.
