Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας

Η Καθαρά Δευτέρα, το πρώτο τριήμερο του χρόνου, είναι ιδιαίτερα αγαπητή και πολυαναμενόμενη, ως μια παύση από τις υποχρεώσεις της καθημερινότητας. Επιπλέον, δίνει την αφορμή για εξορμήσεις στη φύση, καθώς θεωρείται ημέρα εορτασμού του ερχομού της άνοιξης. Παράλληλα, όμως, παρουσιάζει και γαστρονομικό ενδιαφέρον καθώς για πολλούς, το καθαροδευτεριάτικο τραπέζι είναι μια ευκαιρία να επανασυνδεθούν με αγαπημένα τους πρόσωπα και να απολαύσουν εκλεκτούς μεζέδες συνοδεία κρασιού ή ούζου.

Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας αποτελεί το πρώτο γεύμα της Μεγάλης Σαρακοστής, σηματοδοτώντας την έναρξη της νηστείας που διαρκεί μέχρι το Μεγάλο Σάββατο. Περιλαμβάνει νηστίσιμα εδέσματα για αποτοξίνωση από το πλούσιο φαγοπότι της Αποκριάς που έχει προηγηθεί. Καθ’ ότι ημέρα αργίας άλλωστε, η παράδοση επιτάσσει το καθαροδευτεριάτικο τραπέζι να περιλαμβάνει αρκετά αμαγείρευτα και αλάδωτα φαγητά, που δεν χρειάζονται κατσαρόλα.

Οι μεζέδες που συντροφεύουν αυτήν την ημέρα είναι κυρίως λαχανικά, ωμά ή τουρσί, όσπρια, θαλασσινά, όστρακα και ελιές. Ωστόσο, οι αδιαμφισβήτητοι πρωταγωνιστές της γιορτής είναι τρεις – αυτοί που με τη χαρακτηριστική τους γεύση και νοστιμιά κατέχουν μια ξεχωριστή και ακλόνητη μέσα στα χρόνια θέση στο κέντρο του τραπεζιού της Καθαράς Δευτέρας:

Λαγάνα

Πρόκειται για το γνωστό είδος ψωμιού χωρίς προζύμι, το οποίο φτιάχνεται με παραδοσιακό τρόπο στην Ελλάδα μόνο μια μέρα του χρόνου, την Καθαρά Δευτέρα. Άζυμη, τραγανή και γεμάτη σουσάμι, η λαγάνα παρασκευάζεται παραδοσιακά ανά τους αιώνες με αλεύρι και νερό και διατηρεί το χαρακτηριστικό πεπλατυσμένο της σχήμα για να ψήνεται εύκολα.

Tip: Φέτος, είτε αγοράσετε ή φτιάξετε μόνοι σας τη λαγάνα της Καθαράς Δευτέρας, να θυμάστε ότι στόχος είναι να είναι ξεροψημένη και όχι μαλακή. Και το σουσάμι, αποφλοιωμένο ή αναποφλοίωτο, θα πρέπει να είναι μπόλικο.

Ταραμάς

Η ταραμοσαλάτα, φτιαγμένη από αυγά ψαριού και χτυπημένη κατά προτίμηση στο γουδί, επισκιάζει όλες τις άλλες σαλάτες την ημέρα αυτή. Ο ταραμάς φτιάχνεται από κόκκους από ερυθρό χαβιάρι (αυγά) που βγαίνει από τον μπακαλιάρο ή τον κυπρίνο και θεωρείται ένα από τα πιο εκλεκτά είδη αυγοτάραχου. Στο εμπόριο διατίθενται δύο είδη ταραμά: ο λευκός και αυτός με το βαθύ ρόδινο χρώμα

Tip: Συνήθως, η ταραμοσαλάτα που γίνεται με πατάτα έχει πιο πλούσια και κρεμώδη υφή αλλά, σύμφωνα με τους παρασκευαστές που θέλουν να τηρούν την παράδοση, η μόνη αποδεκτή βάση είναι το ψωμί.

Μακεδονικός Χαλβάς

Το θρεπτικό αυτό επιδόρπιο θεωρείται το άλφα και το ωμέγα στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας και είναι πολύ αγαπητό από τον κόσμο την περίοδο της νηστείας και όχι μόνο!
Ο χαλβάς από ταχίνι έχει υψηλή διατροφική αξία. Κι αυτό γιατί παρασκευάζεται από αλεσμένο σουσάμι, με αποτέλεσμα να αποτελεί πηγή πλούσια σε φυτικές πρωτεΐνες, ασβέστιο και φυτικές ίνες.

Tip: Στην Ελλάδα οι παλιότεροι συνηθίζουν να συνδυάζουν τον Μακεδονικό Χαλβά με χυμό λεμονιού και κανέλα, συνοδεύοντάς τον συχνά με ένα ποτήρι ρετσίνα. Ακαταμάχητος συνδυασμός, φυσικά, παραμένει και μια φέτα λαγάνα συνοδεία Μακεδονικού Χαλβά.