«Κρυφτό» με τους σεκιούριτυ, τα νομικά κενά και την απροθυμία επίλυσης του ζητήματος της επαιτείας , παίζουν οι επαίτες που κατακλύζουν καθημερινά τους συρμούς της Αθήνας, με αποτέλεσμα, το πρόβλημα να μεταφέρεται στις πλάτες των επιβατών και να καλούνται να λύσουν οι ίδιοι το θέμα με το να μην τους δίνουν χρήματα, ώστε να λήξει το φαινόμενο.
Της Βιβής Ζωγράφου
Οι σεκιούριτυ των σταθμών προορίζονται στο να επιτηρούν την ασφάλεια των αποβάθρων μόνο, λένε ανεπίσημες πηγές, οπότε οι επαίτες δεν ζητιανεύουν, παρά μόνο όταν μπουν στα βαγόνια. Αυτό ισχύει για τους συρμούς της γραμμής 1. Αντίθετα, για τους υπόγειους συρμούς των γραμμών 2 και 3 οι σεκιούριτυ έχουν δικαίωμα να περιπολούν και μέσα στα βαγόνια, γι’ αυτό και δύσκολα συναντάμε επαίτες σε αυτές τις γραμμές.
Από 2018, ανακοινώθηκε από τους σταθμούς ότι η επαιτεία απαγορεύεται, ωστόσο με Νόμο τον Νοέμβριο που μας πέρασε, η επαιτεία δεν τιμωρείται. Οι αρμόδιοι υπάλληλοι στους σταθμούς δεν μπαίνουν στην διαδικασία να καλέσουν την Αστυνομία, για να απομακρύνουν τους επαίτες γιατί θεωρούν ότι θα τους απομακρύνουν, αλλά θα επιστρέψουν.
Οι φυλές των επαιτών
Οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις επαιτών είναι οι μικροπωλητές και οι ασθενείς. Οι μικροπωλητές πωλούν στυλό, χαρτομάντηλα και άλλα μικροαντικείμενα που αγοράζουν από καταστήματα που τα πωλούν με 0,50 και 1,00 ευρώ. Δίνουν περίπου 3 ευρώ για να τα αγοράσουν και παίρνουν από τον κόσμο που τους ελεημονεί, περί τα 12 με 10 ευρώ την ημέρα, λένε ορισμένοι επαίτες.
Στις περιπτώσεις των ασθενών, τα πράγματα είναι εξαιρετικά δύσκολα. Μία γυναίκα 67 χρονών, με ζάχαρο, εργαζόταν ως καθαρίστρια στην Λυρική Σκηνή και απολύθηκε εξαιτίας της ασθένειάς της, που την εμπόδιζε να εργαστεί όλες τις ώρες που αναλογούσαν στην βάρδιά της. Δεν έχει λάβει σύνταξη, γιατί δεν έχει τον απαιτούμενο αριθμό ενσήμων και για να πάρει επίδομα λόγω του ζαχάρου, χρειάζεται να έχει ακρωτηριαστεί….
Ένας άντρας 50 χρονών έχασε τη δουλειά του στα ναυπηγεία, έγινε χρήστης ναρκωτικών, κατόπιν οροθετικός και περιμένει, όπως λέει «από γνωστό»… «γνωστού» να μπορέσει να του βγάλει σύνταξη.
Κανείς ωστόσο δεν γνωρίζει να πει με σιγουριά ποιοι επαίτες λένε την αλήθεια και ποιοι όχι Ο κόσμος παραπονιέται στους σταθμάρχες, ενώ υπάρχουν και επαίτες που «σιχτιρίζουν» επιβάτες όταν είναι λίγη η ελεημοσύνη που έλαβαν.
Εκκρεμή ερωτήματα
Υπάρχουν δραματικές ιστορίες και ναυάγια ζωής πίσω από κάθε επαίτη. Η μη-απομάκρυνση των επαιτών από τα τρένα δείχνει διοικητική αδυναμία και η ένταση του φαινομένου της επαιτείας την αδυναμία της πρόνοιας.
Πόσα τελικά επιδόματα υπάρχουν και ποιες περιπτώσεις καλύπτουν; Είναι όλοι οι αναξιοπαθούντες της χώρας καλυμμένοι από την προνοιακή πολιτική; Επαρκούν τα μέσα που υπάρχουν, συσσίτια, ιατροφαρμακευτική κάλυψη, κοινωνικά παντοπωλεία κ.α. για μια αξιοπρεπή διαβίωση πέρα από την επαιτεία; Τι γίνεται με το κόστος της στέγης αυτών των ανθρώπων; Γιατί εν τέλει χρειάζεται αυτοί οι άνθρωποι να επαιτούν;
Αυτά τα ερωτήματα μένουν να απαντηθούν, μόλις μπορέσει να απαντήσει το υπουργείο Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στο οποίο έχουμε απευθυνθεί.
Από την άλλη και το ζήτημα της παρέμβασης της Αστυνομίας παραμένει σοβαρό. Πόσο εκπαιδευμένοι είναι οι Αστυνομικοί, ώστε να απομακρύνουν τους επαίτες χωρίς βία και αποστροφή;
Η ΣΤΑΣΥ από την οποία ζητήσαμε να μας διαφωτίσει για το ζήτημα, μας έδωσε την παρακάτω απάντηση. «Αναφορικά με το ζήτημα της επαιτείας στη γραμμή 1 του Μετρό (πρώην ΗΣΑΠ) κύκλοι της ΣΤΑΣΥ ΑΕ σημειώνουν ότι «η αντιμετώπιση του φαινομένου και η εφαρμογή του νόμου περί απαγόρευσης της επαιτείας δεν εντάσσεται στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της ΣΤΑΣΥ, οι οποίες περιορίζονται αποκλειστικά και μόνο στην παροχή συγκοινωνιακού έργου. Η ΣΤΑΣΥ, όπως και κάθε συγκοινωνιακός φορέας, δεν έχει τα μέσα και πολύ περισσότερο της αρμοδιότητα για την εφαρμογή του εν λόγω νόμου. Για την εφαρμογή και την τήρηση της νομοθεσίας αρμόδια είναι πάντοτε τα εντεταλμένα θεσμικά όργανα της Πολιτείας και στη συγκεκριμένη περίπτωση τη Ελληνική Αστυνομία, με την οποία συνεργαζόμαστε για την παροχή πληροφοριών, όποτε αυτό μας ζητηθεί».
Το σίγουρο πάντως είναι ότι το ζήτημα της επαιτείας στους συρμούς παραμένει ιδιαίτερα οξύ και δεν μπορεί και δεν είναι σωστό να το λύσουν οι επιβάτες. Η επαιτεία είναι κοινωνική ασθένεια και για να αντιμετωπιστεί, χρειάζεται να διανύσουμε δρόμο και ως κράτος και ως κοινωνία.
