Η επέτειος της Μάχης του Λασιθίου είναι ένα ιστορικό γεγονός που έχει συνδεθεί με την Κρητική επανάσταση του 1866-1869.
Κάθε χρόνο εορτάζεται με τιμές η μνήμη των πεσόντων στις 29 Μαΐου στο νομό Λασιθίου όπου φέτος είναι και η 155η επέτειο ,από τη σπουδαία ιστορία του τόπου και τη μεγάλη συνεισφορά του , σε όλες τις Κρητικές επαναστάσεις, αποτελώντας εκκολαπτήριο οπλαρχηγών και επαναστατών.
Ο καλλιτέχνης και λυράρης του τόπου Μανώλης Πλατάκης επηρεασμένος από την ιστορία του τόπου του , του γεννήθηκε η ανάγκη και η υποχρέωση να γράψει ένα τραγούδι το οποίο αποτυπώνει τις ιστορίες που άκουγε από παιδί και θα αποτελεί ένα φόρο τιμής σε όλους τους προγόνους μας που έδωσαν τη ζωή τους για να είμαστε σήμερα όλοι εμείς ελεύθεροι.
Το τραγούδι αναφέρεται στη 10ήμερη γιγαντομαχία του Οροπεδίου Λασιθίου ( 20-30 Μαΐου 1867) κατά την οποία ελάχιστοι Κρήτες επαναστάτες , αντιμετώπισαν για πρώτη φορά σε ανοιχτό πεδίο τις ορδές του Τουρκοαιγυπτιακού στρατού (32.000 άνδρες) υπό τις διαταγές του Ομέρ Πασά και του Λασιθιώτη Ισμαήλ Φερί Πασά (εξισλαμισμενου γενίτσαρου ) τον οποίο είχαν απαγάγει οι Τούρκοι μερικές δεκαετίες νωρίτερα σφαγιάζοντας την οικογένεια του. Η μοίρα τον έφερε πίσω στον τόπο του αλλά αυτή τη φορά σαν κατακτητή.
Οι Τούρκοι είχαν αναρίθμητες απώλειες, στο πέρασμα τους , όμως κατάφεραν και τρομερές κτηνωδίες, καθώς επίσης πυρπόλησαν και κατεδάφισαν όλα τα χωριά.
Η Μάχη του Οροπεδίου Λασιθίου ήταν μεγάλης γεωστρατηγικής σημασίας, και τιμής ένεκεν όλος ο νομός πήρε το όνομά του από το Λασίθι.Το τραγούδι κυκλοφορεί για πρώτη φορά από τον Λασιθιώτη λυράρηΜανώλη Πλατάκη ως ελάχιστο φόρο τιμής σε όλους τους προγόνους μας
