Συνεχίζονται οι προσπάθειες για την εύρεση εμβολίου κατά της πανδημίας του κορωνοϊού. Έτσι σε εξέλιξη είναι 10 κλινικές δοκιμές για εμβόλια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του London School of Hygiene & Tropical Medicine, υπάρχουν περίπου 120 προγράμματα εμβολίων, αλλά η πλειοψηφία τους (110) βρίσκεται σε προκλινικό στάδιο ανάπτυξης) και μόνο τα 10 βρίσκονται σε φάση κλινικών δοκιμών.
Απ’ αυτά, οκτώ προγράμματα έχουν φθάσει στην Φάση Ι των κλινικών δοκιμών επί ανθρώπων, όπου βασικός στόχος είναι να δοκιμασθεί η ασφάλεια και σε μικρότερο βαθμό η αποτελεσματικότητα του εμβολίου.
Σε πιο προχωρημένο στάδιο με κλινικές δοκιμές της Φάσης Ι και ΙΙ, που πραγματοποιούνται σε μεγαλύτερη κλίμακα και έχουν ως στόχο την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του σκευάσματος πριν λάβει άδεια κυκλοφορίας από τις υγειονομικές αρχές, βρίσκεται ένα κινεζικό πρόγραμμα του φαρμακευτικού κολοσσού CanSino.
Στη Φάση Ι των κλινικών δοκιμών βρίσκονται ακόμα τρία κινεζικά προγράμματα (το ένα ανήκει στην φαρμακευτική εταιρεία Sinovac και τα άλλα δύο ανήκουν στο Ιατρικό Ινστιτούτο του Σεντζέν), το πρόγραμμα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, το γερμανικό πρόγραμμα του εργαστηρίου βιοτεχνολογίας BioNTech, το πρόγραμμα της εταιρείας βιοτεχνολογίας Moderna που αναπτύσσεται σε συνεργασία με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (NIH) και το πόγραμμα της αμερικανικής εταιρείας βιοτεχνολογίας Inovio Pharmaceuticals.
Μακρά διαδικασία και διαφορετικές εκτιμήσεις
Τα προβλήματα στην ανάπτυξη των εμβολίων είναι η σχετική βραδύτητα της διαδικασίας, η ευρείας κλίμακας παραγωγή και η πραγματοποίηση μαζικής εκστρατείας εμβολιασμού.
Ο χρόνος των 12 έως 18 μηνών που κατ΄ελάχιστον που απαιτείται για την ανάπτυξη ενός εμβολίου επιβεβαιώνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τα μεγάλα φαρμακευτικά εργαστήρια.
Ορισμένοι ωστόσο επιστήμονες, όπως η Βρετανίδα ειδική στα εμβόλια Sarah Gilbert, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και συνεργαζόμενη με την εταιρεία Vaccitech του ιδίου πανεπιστημίου και ο Frédéric Tangy, ειδικός επί των εμβολίων του Ινστιτούτου Παστέρ (που εργάζεται επί τριών διαφορετικών προγραμμάτων εμβολίων), θεωρούν πιθανό να υπάρξει εμβόλιο μέχρι το τέλος του 2020.
Πέντε κλινικές μελέτες στην Ελλάδα
Παράλληλα με τη μάχη για την ανάπτυξη εμβολίου δίνεται και η μάχη για την εύρεση της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής και παγκοσμίως γίνονται δεκάδες κλινικές μελέτες.
Στη χώρα μας γίνονται πέντε κλινικές δοκιμές για την COVID-19, όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΟΦ) και επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Δημήτρης Φιλίππου.
Ο πρόεδρος του ΕΟΦ αναφέρει πως στην Ευρώπη έχουν ξεκινήσει 79 μελέτες για την ανεύρεση της βέλτιστης θεραπείας και ότι είναι υπό έγκριση άλλες 60 περίπου, ενώ παγκοσμίως αναφέρονται περισσότερες από 542.
Μέχρι σήμερα, αναφέρει, στη χώρα μας έχουν αξιολογηθεί από το τμήμα Κλινικών Δοκιμών του ΕΟΦ, έχουν εγκριθεί από τον Οργανισμό και βρίσκονται σε εξέλιξη πέντε κλινικές δοκιμές για την COVID-19.
Αυτές είναι:
-Η μελέτη INSIGHT με τίτλος: «Μια Πολυκεντρική, Προσαρμοστική, Τυχαιοποιημένη Τυφλή Ελεγχόμενη Δοκιμή ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των ερευνητικών θεραπειών για τη θεραπεία του COVID-19 σε νοσηλευόμενους ενήλικες:». Πρόκειται για μία πολυκεντρική μελέτη στην οποία θα συμμετέχουν 75 κέντρα από όλο τον κόσμο. Η Ελλάδα θα συμμετάσχει με 4 κέντρα και θα συνεισφέρει 40 ασθενείς. Η μελέτη θα συγκρίνει διάφορες πειραματικές θεραπευτικές ουσίες με ομάδα ελέγχου.
-Η μελέτη ESCAPE, με τίτλο «Προσωποποιημένη ανοσοθεραπεία στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της οργανικής δυσπραγίας που συνδέεται με λοίμωξη από τον νέο ιό SARS-CoV-2 (COVID-19)». Πρόκειται για πολυκεντρική μελέτη στην οποία συμμετέχουν 18 κέντρα και η οποία διεξάγεται αποκλειστικά στην Ελλάδα. Στη μελέτη προβλέπεται να εισαχθούν 40 ασθενείς με λοίμωξη από SARS-CoV-2 και ΣΕΜ (σύνδρομο ενεργοποίησης μακροφάγων), .ή ανοσοδυσλειτουργία και θα λάβουν αγωγή με anakinra ή tocilizumab.
-Η μελέτη UNIKINON-01/HOPE με τίτλο: «Η φωσφορική χλωροκίνη για λοιμώξεις από το νέο κορονοϊό SARS-CoV-2 (COVID-19): Η ανοικτού-τύπου, μη τυχαιοποιημένη μελέτη HOPE». Πρόκειται για πολυκεντρική μελέτη στην οποία συμμετέχουν 4 κέντρα αποκλειστικά από την Ελλάδα (Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ιπποκράτειο», Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», «Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Σισμανόγλειο» και Νοσοκομείο «Η Παμμακάριστος»). Η μελέτη, στην οποία προβλέπεται να εισαχθούν 60 ασθενείς, αποσκοπεί να τεκμηριώσει την πιθανή πρόληψη εξέλιξης σε πνευμονία σε ασθενείς που θα διαμείνουν στο σπίτι τους και στην βελτίωση των συμπτωμάτων της πνευμονίας από SARS-CoV-2 σε ασθενείς που θα νοσηλευθούν με τη χορήγηση φωσφορικής χλωροκίνης.
-Η μελέτη GRECCO-19 με τίτλος: «Χορήγηση κολχικίνης σε ασθενείς με coronavirus disease-19 (COVID-19) για την πρόληψη εξέλιξης και των επιπλοκών της νόσου». Στη μελέτη συμμετέχουν 24 κέντρα αποκλειστικά από την Ελλάδα και αναμένεται να εισαχθούν σε αυτήν 180 ασθενείς.
-Η μελέτη SAVE με τίτλο: «Αξιολόγηση του κινδύνου από τον βιοδείκτη suPAR και πρώιμη αντιμετώπιση της σοβαρής αναπνευστικής ανεπάρκειας της νόσου COVID-19 με την χορήγηση anakinra». Πρόκειται για μία ανοικτού-τύπου, μη τυχαιοποιημένη πολυκεντρική μελέτη που διεξάγεται σε 10 κέντρα αποκλειστικά στην Ελλάδα, στην οποία προβλέπεται να εισαχθούν 100 ασθενείς.
