Κόσμος και κοσμάκης στη διεθνή διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη

12830

Την Κυριακή 19 Ιανουαρίου θα διεξαχθεί η διεθνής διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη, με τη γερμανική κυβέρνηση να εμφανίζεται αισιόδοξη για την επίτευξη μιας πολιτικής συμφωνίας, παρά το γεγονός ότι τα χρονικά περιθώρια είναι στενά και οι αντιθέσεις των εμπλεκόμενων πλευρών τεράστιες.

 

Η καγκελάριος Α. Μέρκελ σε συνεννόηση με τον γενικό γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Α. Γκουτέρες αποφάσισε να συγκαλέσει αυτή την Κυριακή διάσκεψη για τη Λιβύη σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, αναφέρεται στην κυβερνητική ανακοίνωση που εκδόθηκε χθες, ενώ την προηγουμένη ο εκπρόσωπος Στ. Ζάιμπερτ άφηνε ανοιχτή την ημερομηνία την οποία είχε προαναγγείλει ο Τούρκος πρόεδρος Τ. Ερντογάν.

Η Τουρκία είναι μεταξύ των προσκεκλημένων χωρών μαζί με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία, την Κίνα, την Ιταλία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Αλγερία και τη Δημοκρατία του Κονγκό. Εχουν προσκληθεί επίσης ο ΟΗΕ, η Ε.Ε., η Αφρικανική Ενωση και ο Αραβικός Σύνδεσμος και φυσικά ο πρωθυπουργός της Λιβύης Αλ Σαράτζ και ο αντίπαλός του, στρατηγός Χάφταρ.

Η Ελλάδα δεν προσκλήθηκε στη διάσκεψη του Βερολίνου αν και είχε διατυπώσει αίτημα συμμετοχής, όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στ. Πέτσας. Σε αυτή τη φάση η γερμανική κυβέρνηση επιδιώκει μια γενική συμφωνία ειρήνευσης με τις αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη και την εγγύηση όλων των εμπλεκομένων για την τήρησή της.

Πλην όμως η ίδια η σύνθεση της διάσκεψης εγείρει ερωτήματα καθώς δεν θα συμμετάσχουν όλες οι όμορες χώρες με τη Λιβύη αλλά θα συμμετάσχουν τα ΗΑΕ και η Δημοκρατία του Κονγκό. Ανάλογα ερωτήματα εγείρονται και για την Τουρκία. Για την Ελλάδα η μόνη οδός προώθησης του ζητήματος ακύρωσης της συμφωνίας οριοθέτησης των ΑΟΖ Τουρκίας-Λιβύης είναι μέσω της Ε.Ε. και των ευρωπαϊκών χωρών που θα πάρουν μέρος στη διάσκεψη του Βερολίνου, κατά κύριο λόγο της Γαλλίας.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χ. Μάας δήλωσε αισιόδοξος ότι την Κυριακή «μπορεί να καταλήξουμε σε συμφωνία με όλους όσοι θα συμμετάσχουν στη διάσκεψη». Σύμφωνα με τον υπουργό ήδη «έχει γίνει συνεννόηση για ένα κείμενο συμφωνίας» και με μια τέτοια συμφωνία «θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις ώστε οι δύο πλευρές του εμφυλίου να μην μπορούν να συνεχίσουν τον πόλεμο».

Ουσιαστικά ο Χ. Μάας αφήνει να εννοηθεί ότι υπάρχει κατ’ αρχήν συμφωνία για εμπάργκο όπλων και διακοπή κάθε στρατιωτικής βοήθειας προς τις αντιμαχόμενες πλευρές, ωστόσο ο υπουργός απέφυγε κάθε αναφορά στο ενδεχόμενο κυρώσεων κατά των εμπλεκόμενων χωρών που θα συνεχίσουν να παραβιάζουν τη συμφωνία. Χαρακτήρισε μάλιστα «χρήσιμες τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονται από τη ρωσική και την τουρκική πλευρά», αλλά, όπως υπογράμμισε, «η διαδικασία του Βερολίνου τις ξεπερνά κατά πολύ».

Η διαδικασία του Βερολίνου για την ειρήνευση στη Λιβύη είχε αρχίσει τον περασμένο Σεπτέμβριο, σε συνεργασία με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες και τον ειδικό απεσταλμένο Χ. Σαλαμέ. Οι συνομιλίες όμως με τους αντιμαχόμενους και τις εμπλεκόμενες τρίτες χώρες δεν είχαν αποτέλεσμα και ο κίνδυνος να συνεχιστεί το αδιέξοδο είναι υπαρκτός.

Στην περίπτωση αυτή η γερμανική διπλωματία εκτιμά ότι η Λιβύη θα εξελιχθεί σε μια δεύτερη Συρία και η Ε.Ε. θα περιέλθει σε πιο δυσχερή θέση, αδυνατώντας να διαχειριστεί ακόμη και τα επακόλουθα στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα, πόσο μάλλον να διαμορφώσει τις εξελίξεις στον περίγυρό της.